Social Sofa van Veldhoven -Zonderwijk

Het verhaal van de Brabantbank

De Brabantbank is een Social Sofa in rood-wit mozaïek, vaak mét provinciewapen. Terwijl andere Social Sofa's vaak door buurtbewoners worden ontworpen en mozaïeken, is deze specifieke bank een officieel geschenk, wat hem prestigieus en onderscheidend maakt.

De locaties en kleuren van de Brabantbank benadrukken verbinding tussen overheid en burgers, een fysiek symbool van samenhorigheid in het provinciale domein.

De eerste Brabantbank

De eerste Brabantbank staat, waar anders, bij het provinciehuis aan de Brabantlaan rond 2016–2017, uitvoering in provinciale kleuren (zoals we eerder bespraken). Op de achterzijde is niet het wapen van Noord-Brabant te vinden, maar het logo en slogan van regio Brabant zoals op de foto hierboven te zien. De Brabantbank staat op het buiten terras van het restaurant van het Provinciehuis. Op vijf december 2012 is deze onthuld.

Waar staat overal een Brabantbank?

Op dit moment staat op de volgende gemeente/plaatsen een Brabantbank:

Bakel: 1300 jarig bestaan van Bakel in 2014
Bergen op Zoom: 800 jaar
Berkel-Enschot: 200 jaar
Best: 200 jaar
Bladel (in Netersel): 800 jaar
Boekel: 700 jaar
Deurne: 1300 jaar
Geertruidenberg: 800 jaar
’s-Hertogenbosch (Provinciehuis) Eerste sofa
’s-Hertogenbosch (Orthen): 1200 jaar
’s-Hertogenbosch (Engelen): 1200 jaar
’s-Hertogenbosch (Rosmalen): 1200 jaar
Heusden (in Vlijmen): 700 jaar
Loon op Zand: 750 jaar
Nieuw-Vossemeer: 450 jaar
Nuenen ca. (in Nederwetten): 200 jaar
Oisterwijk: 800 jaar
Roosendaal: 750 jaar
Tilburg (BZW): 100 jaar

Hieronder meer per plaats met foto's van de diverse locaties:

Bakel - Sint-Wilbertsplein

1300 jaar Bakel

In 2024 vierde Bakel haar 1300-jarig bestaan, een mijlpaal voor het oudste dorp van Brabant. De oudste schriftelijke vermelding van Bakel dateert uit 714. De festiviteiten stonden in het teken van historie, saamhorigheid en trots. De aftrap was een historische optocht waarin lokale verenigingen en basisscholen de rijke geschiedenis uitbeeldden, van middeleeuwen tot heden.

Vele vrijwilligers, waaronder dorpsbewoners, scholen en historische verenigingen, leverden maandenlang voorbereiding. De organisatie lag bij Stichting 1300 jaar Bakel, ondersteund door de gemeente Gemert-Bakel. Er waren tal van activiteiten: een dorpsfestival, tentoonstellingen, muziekavonden en een speciaal theaterstuk met lokale acteurs. Jong en oud kwamen samen om te vieren wat Bakel zo bijzonder maakt: een hechte gemeenschap met diepe wortels.

De Social Sofa van Bakel werd in 2014 onthuld als cadeau van de provincie Noord-Brabant ter gelegenheid van dit jubileum van het dorp. Deze kunstzinnige mozaïekbank, gemaakt in de stijl van de Brabantse vlag, biedt sindsdien een kleurrijk ontmoetingspunt op het groene Sint Wilbertsplein. Tijdens de onthulling was vertegenwoordiging van de Provincie Noord-Brabant aanwezig, die de bank formeel schonk, samen met leden van Stichting 1300 jaar Bakel, lokale vrijwilligers en bewoners. Het project weerspiegelde de gezamenlijke inzet van de provincie én de gemeenschap.

Sinds 2014 is de Brabantbank een symbolisch rust- en praatpunt in Bakel. En staat hij voor verbinding binnen de samenleving midden op het groene Sint Wilbertsplein, midden in Bakel.

Bergen op Zoom -

Bergen op Zoom viert in 2012 het 800-jarig bestaan als stad. Hoewel de stad al langer bestaat, is er een oorkonde uit 1212, waarin de stad werd genoemd tussen 1198 en 1212 als “oppidum liberum” hoewel het exacte jaartal onzeker is (archieven gingen verloren bij de stadsbrand van 1397), Dit jaartal, 1212 wordt gezien als het moment waarop Bergen op Zoom stadsrechten kreeg. Dit betekent dat de stad in 2012 800 jaar een officiële stad was, ondanks dat er discussie is over het exacte jaar van de stadsrechtverlening.

Bergen op Zoom heeft een rijke geschiedenis. De stad ontwikkelde zich sinds de Romeinen tot handelscentrum (warenamfinds uit 1e–2e eeuw) en kreeg tussen 1300–1530 stadsrechten, vestingwerken en jaarmarkten die handel van over de grens aantrokken (Engelse kooplieden, aardewerkexport). Later werd het in de 16e–18e eeuw de strategische 'sleutel tot Holland en Zeeland', belegerd door Spanje in 1588 en 1622, maar pas veroverd door Frankrijk in 1747 ondanks stevige vestingwerken van Menno van Coehoorn.. In de binnenstad zijn veel historische monumenten te vinden die getuigen van dit verleden.

De provincie Noord-Brabant schonk Bergen op Zoom een Social Sofa als cadeau voor de viering van 800 jaar stad. Het 'benkske', zoals burgemeester en wethouders het geschenk noemen, kreeg een plaats op het plein, aan de Jacob Obrechtlaan, voor het stadskantoor

Berkel-Enschot -

Berkel-Enschot is een zelfstandige gemeenschap binnen de gemeente Tilburg. In 2014 vierde Berkel-Enschot zijn 200-jarig bestaan. Dit was ter gelegenheid van de samenvoeging van de voormalige zelfstandige dorpen Berkel en Enschot. De naam Berkel verwijst naar een berkenbos, terwijl Enschot mogelijk "eindgrens" of "scheiding" betekent. Dit gebeurt in 1814. Deze bijzondere mijlpaal werd gevierd met diverse festiviteiten, tentoonstellingen en ontmoetingen, georganiseerd door vrijwilligers, verenigingen en de dorpsraad. Bewoners, jong en oud, werkten samen om de rijke geschiedenis en het dorpsgevoel te eren.

Een speciaal cadeau kwam van de Provincie Noord-Brabant: een unieke Social Sofa, een Brabantbank. De onthulling vond plaats op 14 juni 2025 op het dorpsplein, in aanwezigheid van Commissaris van de Koning Ina Adema, burgemeester Theo Weterings, en vele trotse inwoners. Het werd een feestelijk moment van herkenning, herinnering en hoop voor de toekomst.

Best - koetshuistuin

Provinciale Staten heeft Best ter ere van het 200-jarig bestaan een Social Sofa cadeau gedaan. De Social Sofa is aan de achterkant voorzien van het provinciewapen en in rood-wit gemozaïekt. Waarom dit cadeau? Arnoud Reijnen, woordvoerder van de commissaris van de Koning in Noord-Brabant: 'Brabant staat bekend om het buurten. En dat is precies wat we op de benkskes zien gebeuren. Mensen gaan er zitten om van het uitzicht te genieten en met elkaar te kletsen.' Een mooie bijkomstigheid is dat het benkske wordt gemaakt door mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt.

Commissaris van de Koning Wim van de Donk heeft in oktober 2019 namens de provincie het bankje overhandigd. Mooi detail is dat burgemeester Judith Keijzers van Oirschot Best twee bankjes beloofde die later, half december 2019, geplaatst zijn op de kruising Lieringsedijk en Huiskenshoek, op de grens van Best en Oirschot. Twee degelijke houten bankjes. Op de banken twee plaatjes. Op het ene plaatje staat: 'Beter een goede buur', op het andere 'dan een verre vriend'.

Boekel -

Op 18 december 2014 is dit bankje geplaatst op het Sint-Agathaplein in Boekel. Het is gemozaïekt met de Brabantse vlag. Het is een cadeau van de provincie aan Boekel ter gelegenheid van het 700-jarig bestaan dat het dorp in 2013 vierde. De bank moet dienst gaan doen als ontmoetingsplek voor buurtbewoners en passanten is de bedoeling. Het gemeentebestuur is erg blij met het cadeau. Het schrijft in een persverklaring dat de viering van het jubileumjaar 'de samenwerking tussen alle inwoners bevorderde en veel extra kracht en impulsen gaf aan onze gemeenschap'.

Deurne -

In 2022 vierde Deurne met trots zijn 1300-jarig jubileum. De oorsprong ligt in het jaar 721, toen in Echternach (Luxemburg) de schenking van de hoeve “Durninum” aan St.-Willibrordus werd vastgelegd, het begin van wat later Deurne zou worden. In mei 2022 werd de historische akte feestelijk overgebracht vanuit Echternach naar Deurne, in een optocht over vier dagen met postduiven, paarden, postkoets en zelfs een militaire optische telegraaf van Claude Chappe. Op Hemelvaartsdag, 26 mei 2022, arriveerde de stoet rond 15:45 uur op het Martinetplein, waar burgemeester Greet-Buter de akte in ontvangst nam en via whatsapp bevestigde naar Echternach. Dat ging toch een stuk sneller dan de tocht. En dan besef je weer eens; de techniek staat voor niets.

De festiviteiten gedurende het jubileumjaar omvatten onder andere een expositie in Museum Techniek met ’n Ziel in Neerkant, met historische communicatiemiddelen, van postduif tot moderne media. Lokale verenigingen, re-enactors en gemeenteambtenaren speelden allemaal een actieve rol, met burgemeester Buter in het middelpunt bij het ontvangen van de akte.

Als kers op de feestelijke taart schonk de Provincie Noord-Brabant de gemeente Deurne een Social Sofa, een uitnodigend buurtbankje, ter gelegenheid van dit jubileum. Deze kleurrijke bank, ontworpen om ontmoeting en verbinding in de buurt te stimuleren, is geplaatst op de hoek van de Heieindseweg en Dolstraat. Het idee voor de locatie kwam van de Heemkundekring. De grond waar het bankje staat is in eigendom van de familie Sauvé. Zo lang er nog nazaten van de familie Manders-Munsters op het Heieind woonden was deze familie eigenaar en beheerder van het Willibrorduskapelletje. Willibrordus is de patroonheilige van de parochie Deurne is en zijn beeltenis komt in het gemeentewapen van Deurne voor. Tijdens de officiële onthulling, eind oktober 2022, waren wethouders, buurtbewoners en vertegenwoordigers van de provincie aanwezig. Met de Social Sofa krijgt het culturele erfgoed van Deurne een hedendaagse impuls: een levendig symbool van gemeenschap en samenkomen. Het 1300-jarig bestaan werd zo niet alleen historisch herdacht, maar ook in het hart van de samenleving verankerd.

Met deze mix van historie, educatie en sociale verbinding zet Deurne iets moois neer, voorbij alleen het jubileumjaar, het blijft een plek voor ontmoeting én herinnering.